گفتاردرمانی کودکان چیست
با گفتار درمانی می‌توان گفتار کودک را بهبود بخشید. مشکلات گفتاری مانند لکنت زبان، بیان اشتباه واج‌ها و صداها، بیان ضعیف و... با گفتار درمانی درمان خواهد شد.
گفتار درمانی در موارد زیر به کودک کمک می کند:
- کنترل حجم صدای تولید شده
- ادای درست کلمات و صداها
- بیان کلمات در قالب جمله
در حقیقت گفتار درمانی علمی است که به بررسی اختلالات تاثیر گذار روی گفتار می‌پردازد. شاید اشتباهاً تصور شود که گفتار درمانی به معنای درمان با گفتار است. اما در واقع به معنای درمان اختلالات گفتار و زبان است. گفتار درمانی نه تنها در زمینه مشکلات گفتاری بلکه در درک و بیان زبان نیز به کودک کمک می کند. در بزرگسالان نیز گفتاردرمانی برای افرادی که مشکلات گفتاری داشته و نمی توانند روان صحبت کنند، به کار می رود. گفتار درمانی متعلق به سن خاصی نیست و در هر سنی در صورت وجود مشکلات گفتاری می‌توان به گفتار درمانگر مراجعه کرد.
نوزادان، نوپایان یا حتی افراد مسن که بر اثر سکته مغزی دچار مشکلات گفتاری هستند، با مراجعه به گفتار درمانگر می‌توانند بهبودی خود را دوباره به دست آورند. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که گفتار درمانگر باید فردی باتجربه باشد و بتواند با همه سنین ارتباط برقرار کند. عقب ماندگی ذهنی یکی از عمده اختلالات گفتاری است که خود موجب بروز اختلالات دیگر می‌شود. همچنین اختلالات شنوایی و اختلالات بینایی نیز منجر به مشکلات گفتاری شده و رشد گفتار و زبان را با تأخیر مواجه می کنند.
سلامت فیزیکی و عاطفی کودکان نیز روی گفتار آنها تاثیر می گذارد. در خانواده‌های پر تنش به علت محدودیت در رشد حسی و حرکتی، هماهنگی عصبی برای زبان و گفتار وجود نداشته و باعث تاخیر در رشد حسی - حرکتی کودک و نهایتا مشکلات گفتاری او می‌شود. هوش کودک نیز نقش بسزایی در روند رشد گفتاری او دارد. به این ترتیب کودک می‌تواند نمادها را بشناسد و به کمک آن از عملکردهای شناختی مانند توجه کردن، بررسی و شناسایی و نیز برقراری ارتباط و به یاد سپردن آنها بهره گیرد. گفتار درمانگر می‌تواند اختلالات گفتاری و ارتباطی و نیز بازتوانی و ناتوانی را بررسی و ارزیابی کند.
یکی از الگوهای موثر در روند رشد گفتاری کودک، مادر است. در صورتی که خللی در رابطه عاطفی مادر و کودک وارد شود، ممکن است به مشکلات گفتاری کودک منجر گردد. همچنین رشد زبان (از لحاظ جنسیتی) در دختران زودتر از پسران است. در خانواده‌هایی که دارای یک فرزند هستند و توجه لازم به آموزش کودک می‌شود، رشد زبانی کودک به خصوص برای فرزند دختر، بیشتر است. کودکان تمایل دارند در گروههای همسالان خود عضو شوند و با برقراری ارتباط، رشد گفتاری خود را افزایش دهند. کودکان هم سن، با یکدیگر رغبت بیشتری برای صحبت کردن دارند و به صورت چند نفره بازی می کنند، تلویزیون تماشا می کنند و به فعالیت‌های مختلف می پردازند.
در سنین بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی کودک به جای صحبت کردن، از علم اشاره به خوبی استفاده می کند مانند بای بای کردن و همچنین قادر است صداهای مختلف مانند صدای حیوانات را تقلید کند. همچنین در این سن مشکلات گفتاری بیشتر مشخص هستند. بعد از دو سالگی کودک باید بتواند صداها و کلمات را بیان کند و از جمله های کوتاه برای بیان خواسته های خود استفاده نماید. در این سن کودک نباید مدام از کلمات تکراری استفاده کند.
پدر و مادر باید هنگام صحبت کردن کودک به گرفتگی و تن صدای آن توجه کنند. چنانچه کودک کلمات را به طور واضح بیان نکند یا جملات را کامل نکرده و در درک مطالب مشکل داشته باشد، دارای مشکلات گفتاری بوده و بهتر است برای درمان آن به گفتار درمانگر مراجعه شود.
گفتار درمانی به چه کاری می آید
گفتار درمانی باعث می شود کودک بتواند کلمات را درست ادا کرده و بهتر از زبان استفاده کند.
گفتار درمانگر می تواند اختلالات گفتار و زبان و همچنین مشکلات بلع و ناتوانی در بیان واج‌ها و اصوات را درمان کند.
برطرف شدن این مشکلات باعث افزایش اعتماد به نفس کودک شده و نیز باعث کاهش اضطراب و نگرانی پدر و مادر خواهد شد. همچنین کودک دیگر می تواند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کند.